Slovakya'da Üniversite Eğitimi

Slovakya'da Eğitim

2004 yılından beri AB üyesi olan Slovakya, ekonomik ve sosyal gelişiminin altyapısını oluşturan eğitim alanında ortaya koyduğu gelişmelerle öne çıkmakta, eğitimde gerçekleştirdiği yükseliş süreciyle nüfusunun çağın beklentilerine ve geleceğin koşullarına uyum sağlayabilecek yüksek niteliklerle donanması için çaba göstermektedir.

Bağımsızlığını kazandığı 1993 yılından beri eğitimde yükselen bir eğri yakalayan ve önemli atılımlar gerçekleştiren Slovakya’da eğitimde devlet okulları egemen olmakla birlikte özel kuruluşlar da okul açarak eğitim alanına bir zenginlik ve çeşitlilik kazandırabilmektedirler.

10 yıllık zorunlu eğitimin bulunduğu Slovakya’da 4 – 6 yaşarası çocuklar okul öncesi eğitimi alabilmektedirler. İlköğretim 9 yıl, ortaöğretim ise 4 yıl sürmektedir.

Bir ders saatinin 45 dakika olduğu Slovakya eğitim sisteminde öğrencilerin başarıları 1 – 5 arasındaki notlarla değerlendirilir.Dünyadaki yaygın uygulamanın aksine en yüksek not 1, en düşük not ise 5 olarak değerlendirilmektedir. Öğrencilerin başarılarının değerlendirilmesinde yalnızca sınavlar değil öğrencinin ev ödevleri, projeleri, sosyal etkinliklerde üstlendikleri görevler, sanatsal ve sportif yetenekleri gibi birçok etmen göz önüne alınmakta, entelektüel yönleri ve problem çözme yetenekleri gelişmiş bireyler olarak yetişmeleri amaçlanmaktadır.

Ortaöğretimin 4 yıl sürdüğü Slovakya’da temel olarak 4 tür lise bulunmaktadır. İlköğretim sonunda girecekleri bir sınava göre öğrencilerin gidebileceği lise türü belirlenmektedir. “Gymnázium” adı verilen liseler en seçkin okullar olarak kabul edilir ve ülkenin en iyi öğrencilerini akademik bir eğitimle yükseköğretime hazırlar. İçlerinde 16. yüzyıldan beri varlığını sürdüren okulların da bulunduğu “gymnázium”larda genel eğitim verilmekle birlikte dil, matematik, bilgisayar gibi alanlarda yoğunlaşan özel sınıflar da bulunmaktadır.

Ortaöğretimdeki diğer seçenekler ise meslek eğitimi veren ancak başarılı öğrencilerin yükseköğretime de geçiş yapabildiği “stredná odbornáškola” ile daha çok iş yaşamına yönelik eğitim veren “stredné odborné učilište”ve “združená stredná škola” adları verilen lise türleridir.

Ortaöğretimin sonunda “Matura” adı verilen bir bitirme sınavı uygulanmakta ve üniversiteler öğrenci seçiminde bu sınavın sonuçlarını göz önüne almaktadır.

ÜniversiteEğitimi

19 Haziran 1999 yılında gerçekleştirilen “Bologna Konferansı”na katılan 29 ülkeden biri olan ve Avrupa’daki yükseköğretim kurumlarının gelişimi ve standardizasyonu için başlatılan Bologna sürecinin kurucu ülkelerinden biri olan Slovakya’da üniversitelerin büyük çoğunluğu devlete ait olmakla birlikte özel kuruluşlara ait üniversiteler de bulunmaktadır.

Tarih boyunca önemli bir kültürel merkez olarak varlığını sürdürmüş topraklarda bulunan ve ilk üniversitenin 1465 yılında kurulduğu(Universitas Istrapolitana) Slovakya’da tarih boyunca çok güçlü bir akademik gelenek var olagelmiştir.

Günümüzde QS World University Rankings, Times HigherEducation World University Rankings, ARWU World University Rankings gibi bütün dünyada saygınlığı olan akademik sıralamalarda dünyadaki en iyi 1.000üniversite arasında gösterilen “Comenius University in Bratislava” gibi üniversitelere ev sahipliği yapan Slovakya, AB üyesi olduktan sonra almış olduğu eğitim fonlarını verimli bir biçimde değerlendirerek üniversitelerinin uluslararası alandaki başarı çıtalarının yükselmesini sağlamış ve her geçen yıl artan bir ivmeyle üniversiteler uluslararası  alanda rekabet gücünü yükseltmektedir.

AB üyesi ve bir “Schengen” ülkesi olarak üniversite öğrencilerine birçok avantaj sunan ve son yıllarda Bologna kriterlerine göre biçimlendirilmiş üniversite sistemiyle önemli bir yükseliş eğrisi yakalayanSlovakya üniversiteleri göstermiş olduğu başarılar ve öğrencilere sunmuş olduğu olanakların yanı sıra mezunlarına tüm Avrupa’da geçerliği olan “Europass MaviDiploma” vermesi gibi nedenlerle başta Avrupa ülkelerinden gelenler olmak üzere her geçen yıl artan sayıda uluslararası öğrenciye ev sahipliği yapmaktadır.

Temel olarak lisans eğitiminin 3 yıl, yüksek lisans eğitiminin ise 2 yıl sürdüğü ve eğitim dilinin Slovakça olduğu Slovak üniversitelerinde İngilizce eğitim veren birçok bölüm de bulunmaktadır.  TOEFL, SAT, FCE, PTE gibi uluslararası İngilizce yeterlik sınavlarının sonuçları üniversiteler tarafından kabul edilmektedir. İngilizce ve Slovakça’da istenen yeterlik düzeyinde olmayan öğrenciler üniversitelerin bünyelerindeki hazırlık bölümlerinde dil eğitimi alabilmektedirler.

Slovakya üniversiteleri, üniversite eğitimini Slovakça almak isteyen uluslararası öğrencilerden eğitim ücreti almaması AB üyesi bir ülkede, istediği alanda, yüksek nitelikli bir üniversite eğitimi almak isteyen ancak ekonomik koşulları kısıtlı olan öğrenciler için çok önemli bir avantaj oluşturmaktadır.

Slovakya’daki üniversitelerde lisans eğitimi temel olarak her bir akademik yılı 2 dönem olmak üzere 3 yıl olmakla birlikte mühendislik alanında olduğu gibi belirli bazı bölümlerde 4 yıl, diş hekimliğinde 5 yıl, tıp fakültelerinde ise 6 yıl sürmektedir.

Slovakya üniversitelerine girebilmek için herhangi bir sınav koşulu bulunmamakla birlikte tıp, diş hekimliği gibi bölümlerde okuyabilmek için yüksek bir diploma ortalamasının yanı sıra kimya, biyoloji gibi derslerin notlarının da yüksek olması gerekmektedir. Tıp eğitimini İngilizce almak isteyen öğrencilerin İngilizce düzeylerinin de oldukça yüksek olması beklenmektedir. Bazı tıp fakülteleri ise aday öğrencilere bir giriş sınavı uygulamaktadır.

Tıp eğitimine çok büyük önem verilen ve oldukça başarılı tıp fakültelerine ev sahipliği yapan Slovakya’da tıp eğitimi gören öğrenciler, üniversiteler “Europass Mavi Diploma” verdiklerinden, Avrupa ülkelerinde mesleklerini yapabilme olanağına sahip olmaktadırlar.

Gerek İngilizce yeterlikleri gerekse ders notları istenen düzeyde olmayan veya üniversitenin uygulamış olduğu sınavı geçemeyen öğrenciler tıp veya diş hekimliğine yönelik olan ve 1 yıl süren bir hazırlık eğitimi alarak bölümlere giriş için istenen yeterlik düzeyine gelebilmektedirler. Bu nedenle doktor olmayı çok isteyen ancak ülkemizdeki zorlu sınav koşullarından dolayı bu hayaline ulaşamayan öğrenciler için Slovakya çok önemli fırsatlar sunmaktadır.

SlovakyaÜniversitelerine Başvuru Koşulları

Slovakya’daki üniversitelere başvurabilmeniz için ülkemizde uygulanan TYT ya da AYT sınavlarına girme zorunluluğunuz bulunmamaktadır. Türkiye’deki herhangi bir lise türünden mezun olan veya olabilecek öğrenciler Slovakya’daki istedikleri üniversitenin diledikleri bölümüne başvuru yapma hakkına sahiptirler.

Üniversite başvurularının nisan – temmuz döneminde gerçekleştirildiği Slovakya’da lise diploması ve not çizelgesi (transkript) ile üniversitelere başvurulabilmektedir.